امروزه توجه به گردشگری سبز و محیط زیست، اهمیت بالایی برای جوامع توسعهیافته و کشورهای پیشرفته پیدا کرده و سبب روی آوری به سبکهای نوین در صنعت توریستی شده است. از آنجایی که تاکنون مسافرت و گردشگری از جمله عوامل موثر در تخریب زیست محیط بوده و آسیب جدی به طبیعت وارد کرده، لازم است از فرصتهای مطرح در صنعت نوین گردشگری، به منظور جبران خسارات بهره گرفت. اینجاست که میگوییم توسعه پایدار به عنوان یکی از نتایج گردشگری سبز، به حفاظت از زیستگاههای طبیعی و محیطهای توسعه یافته کمک میکند. از این رو در ادامه قصد داریم با ارائه توضیحات بیشتر نسبت به این سبک از گردشگری، شما را با مزایا و نتايج آن آشنا کنیم تا آگاهی بیشتری نسبت به دلایل گسترش توجه به گردشگری سبز محیط زیست و توسعه پایدار به دست آورید.
در حال حاضر کشورهای توسعه یافته به منظور ایجاد فرصتهای بهتر جهت تجربه سفر آگاهانه، زیر سازهایی را برای صنعت گردشگری لحاظ کردهاند که سبب بروز مزایای متنوعی برای بومیان و مسافران شده است. از این رو میتوان دریافت که گردشگری سبز و اکوتوریسم تا چه حد برای دوستداران محیط زیست اهمیت دارد. به همين دلیل در ادامه قصد داریم به ارائه توضیحات بیشتر نسبت به تاثیر صنعت گردشگری بر محیط زیست، تعریف هر یک از این انواع و تفاوتهای این دو سبک مسافرتی و اهداف مربوط به آنها بپردازیم.
گردشگری سبز، راهی برای حفظ محیط زیست
در طول سالهای اخیر به دلیل افزایش استفاده از انواع محصولات پلاستیکی و تجزیه ناپذیر، بسیاری از مراتع تبدیل به سطل زباله شده و سبب آلودگی هر چه بیشتر آب و خاک شدهاند. این موضوع با گستردگی طبیعتگردی و دور ریختن زبالههای تجزيه ناپذیر نقش پررنگتری پیدا کرده و آسیب بیشتری به حیوانات و زیست بوم آنها وارد نموده است.
در چنین شرایطی کمک به محیط زیست و تلاش برای احیای آن، در اولویت کشورهای مختلف و نیز جوامع محلی قرار گرفته تا بتوان پوشش گیاهی سبز را به آیندگان هم هدیه داد و از انقراض گونههای حیوانی جلوگیری کرد. از این رو میتوان به وضوح درباره آثار مثبت گردشگری سبز راهی برای حفظ محیط زیست صحبت کرد.
افرادی که نسبت به طبیعت و حیات وحش حس مسئولیت دارند، به نسبت بیشتر ترغیب به گردشگری به سبک اکوتوریسم و توسعه پایدار میشوند. حفظ و حراست از منابع طبیعی به عنوان یکی از اصلیترین آموزههای گردشگری سبز، شما را به افرادی مفید برای زیست بومهای طبیعی تبدیل میکند.
گردشگری سبز، فرصتی برای توسعه پایدار
گردشگری سبز به عنوان زیر مجموعه حوزه گردشگری پایدار مورد معرفی قرار میگیرد. پتانسیلی که گردشگری سبز به عنوان ابزاری موثر برای توسعه پایدار در خود دارد، دلیل اصلی پذیرش این صنعت گردشگری توسط کشورهای در حال توسعه بوده. یه همین دلیل امروزه کشورهای پیشرفته و توسعهیافته، در پی گنجاندن استراتژیهای توسعه اقتصادی و حفاظت از محیط زیست در برنامه رشد خود هستند.
گردشگری سبز که شباهت بسیاری در اهداف و عملکرد با اکوتوریسم دارد، شامل بازدید از مناطق طبیعی به منظور یادگیری، مطالعه یا انجام فعالیتهای دوستدار محیط زیست میشود. از این رو میتوان گفت این سبک گردشگری مبتنی بر تجربه طبیعت است. دلیل تاثیری که گردشگری سبز در توسعه پایدار دارد، مربوط به توسعه اقتصادی در جوامع محلی است. با توجه به اینکه جوامع محلی در پی تخریب طبیعت، خسارات بسیاری در جنبههای مختلف متحمل میشوند، سفر مسئولانه میتواند با کاهش خسارات مربوط به گردشگری، سبب توسعه و رونق اقتصادی این جوامع شود.
اهداف مختلفی را میتوان در لیست موارد مربوط به گردشگری سبز مطرح نمود که دستیابی به این اهداف بستگی به این دارد که آیا آنها از نظر زیست محیطی قابل اجرا هستند یا خیر. حفظ منابع به ویژه تنوع زیستی و حفظ استفاده پایدار از منابع است که میتواند تجربه اکولوژیکی را برای مسافران به ارمغان بیاورد، محیط زیست اکولوژیکی را حفظ کند و منافع اقتصادی کسب کند.
گردشگری سبز، سفری مسئولانه
اکوتوریسم که یکی از عوامل دستیابی به توسعه پایدار به شمار میرود، به طور گستردهای روی موضوع مسئولیتپذیری توجه دارد. از آنجایی که گردشگری سبز محیط زیست و توسعه پایدار دارای یک برنامه دقیق از اهداف و مقاصد سودآور برای طبیعت است، نیاز به رعایت پارامترهای مختلفی را تعریف میکند.
ایجاد فاکتورهای خاص در راستای انجام رسیدگی به یک هدف مفید و موثر، سبب تجربه یک سفر مسئولانه خواهد شد. این موضوع با سفر معمولی تفاوتهای بسیاری دارد و به همین خاطر سفر سبز میتواند راهکار فوقالعادهای برای پرورش یک نسل سالم و مسئول باشد.
در رابطه با وظایف و اهدافی که در طول سفر تعریف میشود، میتوان به مواردی چون بازیافت، کاهش مصرف آب و انرژی، کاهش انتشار گازهای گلخانهای و طراحی به شیوهای مسئولانه از نظر زیستمحیطی اشاره کرد. تورهایی که با این هدف اقدام به جذب گردشگر میکنند، در میان خدمات خود، ارائه گزینههای غذایی سازگار با محیط زیست و ارگانیک را تعریف کرده تا هممسیر با این سبک گردشگری باشند. به طور کلی این ویژگی از گردشگری سبز، سبب ایجاد حس خوب مفید بودن و موثر بودن برای طبیعت خواهد شد.
گردشگری سبز، لذتی از نوع دیگر
تعریف محدودیت و یا ایجاد فاکتورهای ویژه برای پیروی از یک سبک گردشگری متفاوت، نتیجهای است که سبب تشویق افراد جهت مسافرت به شیوهای طبیعتدوستانه میشود. منظور از عنوان گردشگری سبز، لذتی از نوع دیگر، تفاوتهای بسیاری است که گردشگری سبز در قالب یک سفر هدفمند با دیگر شیوههای مسافرت دارد!
عموما افراد مسافرت را منحصر به خوشگذرانی میدانند و از آن به عنوان فرصتی جهت تفریح و استراحت یاد میکنند! این در حالی است که سفر به سبک طبیعت محور، میتواند در کنار ایجاد اوقاتی خوش، سبب سودمندی شود. استفاده بهینه از منابع، اجتناب از جریمهها، رعایت مقررات و استانداردها میتواند هزینهها و خطرات سفرهای معمولی را کاهش داده و اوقات خوشی را با خود به همراه داشته باشد.
برای افراد مسئولی که نسبت به آینده زمین نگران هستند و در عین حال میخواهند از منابع موجود در طبیعت بهره ببرند، گردشگری سبز میتواند بهترین گزینه جهت دستیابی به نتیجه دلخواه افراد باشد. به همین سبب موسسات بسیاری سراغ این شیوه گردشگری رفتهاند و با تعریف مزایای آن، سعی در جلب هر چه بیشتر توجه مخاطبان خود دارند.
گردشگری سبز، تجربهای متفاوت
از آنجایی که گردشگری سبز با دیگر شیوههای گردشگری تفاوت دارد، میتواند یکی از بهترین راهکارها جهت تجربهای متفاوت و خاص باشد. افرادی که از سفرهای معمولی خسته شدهاند و به دنبال یک سفر آگاهانه همراه با رعایت محدودیتها هستند تا به یک هدف واحد برسند، میتوانند به گردشگری سبز روی آورند.
تورهایی که توسط شرکتها و موسسات مسافرتی به منظور گردشگری سبز محیط زیست و توسعه پایدار برگزار میشوند، دارای برنامه دقیق و اخلاقی در راستای سودمندی به محیط زیست و جوامع محلی هستند. از این رو میتوانند تجربه کاملتری از یک سفر آگاهانه را حاصل کنند. از طرفی باید به این مسئله اشاره کرد که علاوه بر اهداف مذکور، تلاش برای توانمندسازی، آموزش و تبادل فرهنگی هم از جمله نتایجی است که میتوان در رابطه با برنامههای گردشگری سبز مورد بحث و بررسی قرار داد.
گردشگری پایدار در راستای توسعه پایدار، از اصول سهگانه تبعیت میکند که اثرات زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی فعالیتهای گردشگری را در نظر میگیرد. به همین دلیل طبیعتگردی با این سبک، تفاوت بسیاری در مقایسه با دیگر شیوهها خواهد داشت.
گردشگری سبز، لذتی با کمترین آسیب
از آنجایی که صنعت گردشگری پیش از این صرفا در پی خوشگذرانی و ایجاد لحظات شاد بوده و هیچ دغدغهای برای شرایط محیطی نداشته، سفرها به عوامل تخریب و آسیب تبدیل شده بودند و تاثیرات منفی بسیاری در هوا، آب و خاک مناطق داشتهاند! این وضعیت به واسطه گسترش گردشگری سبز و معرفی توسعه پایدار، در حال کنترل است.
امروزه تلاش میشود تا در کنار تعریف پارامترهای تفریحی، شرایط و بستر ایدهآل جهت تجربه سفر آگاهانه فراهم آورده شود. در این حالت قطعا زمین آینده بهتری خواهد داشت و میتوان تا حد زیادی نسبت به شرایط اقتصادی امیدوار بود. عموما خوشگذرانی و تفریح با نادیده گرفتن اصول اخلاقی همراه بوده و همین مسئله خود سبب تشدید تاثیرات منفی سفر به طبیعت شده که گردشگری سبز در راستای جلوگیری از این آثار، توانسته جایگاه ویژهای در صنعت گردشگری پیدا کند.
گردشگری سبز، سفری با طعم طبیعت
با توجه به اینکه طبیعت بهترین بستر برای آرامش و استراحت است، افراد بسیاری آن را به عنوان مقصد مسافرتی خود انتخاب میکنند. در طبیعت میتوان با هر هدفی به گردش، تفریح، استراحت، تحقیق و مطالعه پرداخت. به همین دلیل فرقی نمیکند که هدف شما از سفر علمی باشد یا سیاحتی، در هر صورت طبیعت با آغوش باز پذیرای شما خواهد بود.
این موضوع سبب شده تا تقاضا برای تورهای طبیعتگردی و مسافرت به کشورها و شهرهای سرسبز روزبهروز افزایش پیدا کند. در چنین حالتی چندان دور از انتظار نیست که گردشگری سبز به عنوان یک راهکار ایدهآل با اهداف سودمند برای مسافران، طبیعت و افراد بومی، مخاطبان بسیاری پیدا کند و به یکی از شیوههای محبوب برای سفر تبدیل شود.
گردشگری سبز، سفری با مسئولیت پذیری
از آنجایی که سفر به سبک گردشگری سبز به طور کامل از یک برنامه اخلاقی پیروی میکند، برخلاف دیگر انواع سفرها مسئولیتپذیری افراد را تا حد زیادی به چالش میکشد و در این راستا سبب رشد و توسعه فردی میشود. کاهش اثرات منفی بر اکوسیستمهای محلی مانند جنگل زدایی یا آلودگی ناشی از فعالیتهای توریستی مانند ماهیگیری یا کمپینگ بدون دفع مناسب زباله، از جمله اهدافی هستند که یک گردشگر در طول سفر به این سبک، باید در نظر بگیرد.
البته که باید به این موضوع اشاره کرد که آموزش گردشگران در مورد نحوه رفتار مسئولانه در طول بازدید، خود سبب تضمین عدم آسیب به محیط زیست میشود. از این رو با گردشگری سبز محیط زیست و توسعه پایدار، نه تنها میتوان یک سفر متفاوت همراه با مسئولیت را تجربه کرد، بلکه باید گفت این نوع سفر خود فرصتی برای یادگیری بسیاری از اصول اخلاقی بوده که نمیتوان نادیده گرفت.
گردشگری سبز، سفری برای آینده
همانطور که گفته شد، آینده زمین به دلیل نحوه زندگی بشر و زبالههایی که به ازای هر لحظه تولید میکند، به طور جدی مورد تهدید قرار گرفته است. در چنین شرایطی طبیعتا نمیتوان نسبت به آینده چندان امیدوار بود. به همین دلیل امروزه کشورهای توسعه یافته و جوامع پیشرفته، در پی تعریف راهحلهای طبیعتدوستانه هستند تا بتوانند تاثیرات مخرب حضور انسان را کمتر کرده و آینده مطمئنتری را برای نسلهای بعدی ایجاد کنند.
در این مسیر لازم است برنامههای توسعه پایدار به طور جدی مورد پیگیری قرار بگیرد و با ایجاد فرصتهای آموزشی، آگاهی افراد نسبت به تهدیدهای آینده افزایش یافته و در نتیجه شیوههای اخلاقیتر جایگزین اشتباهات رایج شود. از این رو سفر سبز را میتوان در غالب سفری برای آینده مورد بحث قرار داد.
با در نظر داشتن تمامی آنچه که تا اینجا در رابطه با گردشگری سبز محیط زیست و توسعه پایدار گفته شد، شما هم میتوانید نسبت به این سبک مسافرت اقدام کنید. در صورتی که آینده زمین برای شما هم اهمیت دارد و یا به دنبال تجربه یک سفر مسئولانه و آگاه هستید تا فردی مفید برای طبیعت بوده و در کنار آن زندگی اخلاقی نسبت به محیط زیست داشته باشید، قطعا گردشگری سبز، اکوتوریسم و به طور کلی سبکهای نوین و طبیعت محور صنعت گردشگری میتوانند بهترین گزینه برای سپری کردن اوقات فراغت مفید باشند.